Nghĩa vụ tài sản của người để lại di sản
1. Các loại nghĩa vụ
Trước khi chết, một cá nhân có thể còn một số nghĩa vụ chưa thực hiện với chủ thể khác. Trong một số trường hợp, khi cá nhân chết thì nghĩa vụ của họ cũng chấm dứt. Bởi, căn cứ khoản 8 Điều 372 Bộ luật Dân sự 2015 thì nghĩa vụ dân sự chấm dứt trong trường hợp bên có nghĩa vụ là cá nhân mà nghĩa vụ đó phải do chính cá nhân thực hiện. Ví dụ như ông A nhận vẽ một bức tranh cho B và trước khi chết, A chưa hoàn thiện bức tranh này, Đây là nghĩa vụ phải do chính A thực hiện, gắn liền với cá nhân của A nên khi A chết thì nghĩa vụ này cũng chấm dứt. Đây là một cam kết cá nhân, là nghĩa vụ gắn liền với nhân thân của người có nghĩa vụ nên không thể chuyển giao cho ngời thừa kế, vì vậy, việc pháp luật quy định nghĩa vụ chấm dứt khi người có nghĩa vụ chết là hoàn toàn hợp lý.
Ngược lại, nếu không phải là những nghĩa vụ thuộc loại nghĩa vụ nói trên thì có thể suy luận là nghĩa vụ này không chấm dứt khi người có nghĩa vụ chết. Căn cứ theo quy định tại Điều 614 Bộ luật Dân sự 2015, kể từ thời điểm mở thừa kế, những người thừa kế có các quyền, nghĩa vụ tài sản do người chết để lại. Dựa theo quy định tại Điều 658 Bộ luật Dân sự 2015, có thể nhận thấy một số nghĩa vụ tài sản sau: Chi phí hợp lý theo tập quán cho việc mai táng; Tiền cấp dưỡng còn thiếu; Chi phí cho việc bảo quản di sản; Tiền trợ cấp cho người sống nương nhờ; Tiền công lao động; Tiền bồi thường thiệt hại; Thuế và các khoản phải nộp khác vào ngân sách nhà nước; Các khoản nợ khác đối với cá nhân, pháp nhân; Tiền phạt; Các chi phí khác.
2. Người thực hiện nghĩa vụ của người để lại di sản
Căn cứ theo quy định tại Điều 615 Bộ luật Dân sự 2015, những người thừa kế có trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ tài sản trong phạm vi di sản do người chết để lại, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.
- Trường hợp di sản chưa được chia thì nghĩa vụ tài sản do người chết để lại được người quản lý di sản thực hiện theo thỏa thuận của những người thừa kế trong phạm vi di sản do người chết để lại.
Người quản lý di sản là người được chỉ định trong di chúc hoặc do những người thừa kế cử ra. Trường hợp di chúc không chỉ định người quản lý di sản và những người thừa kế chưa cử được người quản lý di sản thì người đang chiếm hữu, sử dụng, quản lý di sản tiếp tục quản lý di sản đó cho đến khi những người thừa kế cử được người quản lý di sản. Trường hợp chưa xác định được người thừa kế và di sản chưa có người quản lý theo quy định thì di sản do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quản lý.
- Trường hợp di sản đã được chia thì mỗi người thừa kế thực hiện nghĩa vụ tài sản do người chết để lại tương ứng nhưng không vượt quá phần tài sản mà mình đã nhận, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.
- Trường hợp người thừa kế không phải là cá nhân hưởng di sản theo di chúc thì cũng phải thực hiện nghĩa vụ tài sản do người chết để lại như người thừa kế là cá nhân.
3. Phạm vi thực hiện nghĩa vụ tài sản của người để lại di sản
Căn cứ theo quy định của pháp luật hiện hành, người thừa kế hoặc người quản lý di sản có có nghĩa vụ thực hiện nghĩa vụ tài sản của người để lại di sản trong phạm vi di sản do người chết để lại. Tuy nhiên, trường hợp các bên có thỏa thuận khác, thì người thừa kế hoặc người quản lý di sản có thể dùng tài sản của mình để thực hiện nghĩa vụ của người chết nếu di sản của người chết không đủ để thực hiện nghĩa vụ.
4. Thứ tự ưu tiên thanh toán
Căn cứ theo quy định tại Điều 658 Bộ luật Dân sự 2015, các nghĩa vụ tài ản và chi phí liên quan đến thừa kế được thanh toán theo thứ tự sau:
- Chi phí hợp lý theo tập quán cho việc mai táng.
- Tiền cấp dưỡng còn thiếu.
- Chi phí cho việc bảo quản di sản.
- Tiền trợ cấp cho người sống nương nhờ.
- Tiền công lao động.
- Tiền bồi thường thiệt hại.
- Thuế và các khoản phải nộp khác vào ngân sách nhà nước.
- Các khoản nợ khác đối với cá nhân, pháp nhân.
- Tiền phạt.
- Các chi phí khác.
Để được tư vấn chi tiết, vui lòng liên hệ chúng tôi theo địa chỉ sau:
Địa chỉ: Văn phòng Luật sư Quang Thái, số 12 Mạc Đĩnh Chi, phường Đakao, Quận 1, TP. HCM.
Website: luatthuake.vn
Email: tuvan@luatsuquangthai.vn
Điện thoại: 090 384 0440
